Μήπως πρέπει να προσδιορίσουμε ξανά το τι είναι δημοκρατία; H ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΨΕΜΑ

Δύο ΜΟΝΟ είναι τα πολιτεύματα: Ολιγαρχία και Δημοκρατία. 

Ο σοσιαλισμός και ο καπιταλισμός δεν είναι πολιτεύματα, είναι οικονομικές “διαρρυθμίσεις”

Να τι λέει η ελληνική wikipedia στο λήμμα πολίτευμα:

“Με το όρο πολίτευμα ή πολιτικό σύστημα εννοείται το σύνολο των θεσμών,
σύμφωνα με τους οποίους κυβερνάται ένα κράτος ή μια πολιτεία. Σε ό,τι αφορά το συνταγματικό δίκαιο είναι η ιδιάζουσα τάξη, σύμφωνα με την οποία η εκάστοτε πολιτεία ρυθμίζει την οργάνωση της εξουσίας και η θέση των πολιτών μέσα σε αυτή την τάξη. Ένας κάπως διαφορετικός -αλλά ισχύων- ορισμός για το πολίτευμα είναι το σύνολο των κανόνων που καθορίζουν ποια είναι τα άμεσα όργανα της πολιτείας, τον τρόπο εκλογής τους, τις
μεταξύ τους σχέσεις και τον κύκλο αρμοδιότητάς τους, όπως επίσης και τη σχέση των ατόμων προς την πολιτική εξουσία.

Ουσιαστικά τα πολιτεύματα είναι δύο:

Η ολιγαρχία και η δημοκρατία.
Το κριτήριο είναι ο αριθμός αυτών που παίρνουν τις πολιτικές αποφάσεις. Αν τις παίρνουν ΟΛΟΙ οι πολίτες είναι δημοκρατία. Αν τις παίρνουν λιγότεροι είναι ολιγαρχία. Και η μοναρχία, η βασιλεία δηλαδή, μια παραλλαγή της ολιγαρχίας είναι.
Γίνεται ένας μεγάλος αγώνας, εδώ και πάρα πολύ καιρό, ώστε να μας πείσουν πως ο σοσιαλισμός και ο καπιταλισμός είναι πολιτεύματα. ΔΕΝ είναι πολιτεύματα. Είναι απλώς “οικονομικές διαρρυθμίσεις“.
Και ο σοσιαλισμός και ο καπιταλισμός όποτε και όπου εφαρμόστηκαν χρησιμοποίησαν μια παραλλαγή της ολιγαρχίας: τον κοινοβουλευτισμό. Ο σοσιαλισμός και ο καπιταλισμός χρησιμοποιούν το ίδιο πολίτευμα αποκλειστικά: τον κοινοβουλευτισμό.
Κοινοβουλευτισμός σημαίνει: επαγγελματίες αντιπρόσωποι-βουλευτές ΜΑΚΡΑΣ θητείας που επιτρέπεται να επανεκλέγονται συνεχόμενα και που σχηματίζουν μία επαγγελματική νομοθετική ομάδα-διμοιρία πεζοναυτών που υπακούει τυφλά στον απόλυτο αρχηγό-αυτοκράτορα, δηλαδή τον αρχηγό του κόμματος-πρωθυπουργό, ο οποίος ΔΙΟΡΙΖΕΙ και την κεφαλή της δικαστικής εξουσίας (την ηγεσία των τριών ανώτατων δικαστηρίων στην χώρα μας).
Για να ολοκληρωθεί ο ολιγαρχικός εφιάλτης.
Αμα αυτό δεν είναι ολιγαρχία, ε τότε να καταργήσουμε την λέξη.
Με κοινοβουλευτισμό (δηλ. αντιπρόσωποι με μακρές θητείες κλπ κλπ) λειτουργούν:
η βουλή, οι δήμοι, τα σωματεία, τα δεκαπενταμελή των σχολείων (να μαθαίνουν από μικρά), και κάθε σύλλογος ή όμιλος φυσιολατρικός, πολιτιστικός ή μοτοσυκλετιστικός.
“Δημοκρατία” παντού και πουθενά δημοκρατία. Ούτε που υποψιάζεται ο μέσος πολίτης ΤΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΕΙΝΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.
Κι ενώ ΔΕΝ το υποψιάζεται τι είναι η δημοκρατία, βλέποντας αυτό το χάλι που του παρουσιάζουν για δημοκρατία, έχει αρχίσει και πείθεται, αυτός ο μέσος πολίτης, πως αυτό που ζει δεν είναι δημοκρατία. Γι’ αυτό βγαίνει στις πλατείες αγανακτισμένος και ζητάει: “Πραγματική Δημοκρατία Τώρα”.
Οι ολιγαρχικοί θα αντεπιτεθούν. Να είστε σίγουροι πως θα το κάνουν. Ο μεγάλος κίνδυνος για τους ολιγαρχικούς ΔΕΝ είναι κάποια ιστολόγια που βρίζουν και κάνουν διάφορες ασχήμιες. Και μην ακούτε τον υπουργό της ολιγαρχίας και τις προφάσεις του για τον νέο νόμο φίμωσης των ιστολογίων που ετοιμάζει (δείτε και με ποιους κιόλας ως νομο-παρασκευαστές, αυτούς που οι ίδιοι ο ολιγαρχικοί διόρισαν στις θέσεις εξουσίας που κατέχουν).
Ο μεγάλος κίνδυνος για τους ολιγαρχικούς είναι τα ιστολόγια που διαδίδουν την δημοκρατία. Αυτά είναι ο θανάσιμος κίνδυνος για την ολιγαρχία του κοινοβουλευτισμού. Και αυτά θα προσπαθήσουν να φιμώσουν. Να τα εξοντωσουν. Και φυσικά, άμα τα πράγματα παραζορίσουν, θα τους (μας) μαζέψουν όλους μέσα, και θα βρουν και μια ωραία δικαιολογία. Καμμία αμφιβολία. Ετσι γίνεται πάντα. Διότι το να διαδίδεις στον λαό τι είναι και τι ΔΕΝ είναι δημοκρατία, είναι έγκλημα.
Το να κάνεις κόμμα επιτρέπεται. Το να διαδώσεις την δημοκρατία απαγορεύεται.
Πριν όμως οι ολιγαρχικοί περάσουν στο τελικό στάδιο, της κατά μέτωπον επίθεσης, θα πάρουν πολλά άλλα μέτρα. Ενα από αυτά θα είναι αυτό το νομοσχέδιο που ετοιμάζει αυτός ο υπουργός που οι ολιγαρχικοί ανέσυραν από την ναφθαλίνη.
Αλλά θα εξαπολύσουν και ιδεολογική επίθεση. Θεωρητική. Καμμία αμφιβολία και γι’ αυτό. Θα βάλουν τα παπαγαλάκια τους, μορφωμένους, δημοσιογράφους, πανεπιστημιακούς, ειδικούς και πολιτειολόγους, να κάνουν εκπομπές, να γράφουν κείμενα, να κάνουν ομιλίες και συνέδρια όπου θα ισχυρίζονται χίλια δυο εναντίον της δημοκρατίας και υπέρ της ολιγαρχίας του κοινοβουλευτισμού. Ηδη άρχισαν.
Ενα επιχείρημά τους που διάβασα τελευταία είναι πως “η συνέλευση των πολιτών, είναι προφανώς ανέφικτη στα σημερινά εθνικά κράτη, πρώτιστα για γεωγραφικούς και πληθυσμιακούς λόγους”. Μη γελάτε!
Και τα λένε αυτό ειδικοί πολιτειολόγοι που θα έπρεπε, λόγω και συνάφειας επιστημονικής, να ξέρουν τουλάχιστον τι είναι το Δίκτυο Περικλής, και που στο κάτω κάτω υπάρχει εδώ και 20 ολόκληρα χρόνια. Και το κρύβουν. Και καμώνονται πως δεν βλέπουν πως η κοινωνία είναι ΗΔΗ δικτυωμένη γενικώς. Καλωδιωμένη. Με 10 gadgets ο καθένας στην τσέπη κυκλοφορεί. Και στο μόνο που ΔΕΝ είναι δικτυωμένη είναι στην λήψη, εφαρμογή και επιτήρηση των πολιτικών αποφάσεων. Στο μόνο…
Ο καπιταλισμός μέσω των ΑΤΜ των τραπεζών δίνει πρόσβαση στο φετίχ του, το χρήμα, μέσω μιας απλής πλαστικής κάρτας. Στα προπατζίδικα οι τζογαδόροι παίζουν καθημερινά on-line ΚΙΝΟ και χίλια δυο σε όλη την ελλάδα και την Κύπρο. On-line.
Στο τέλος θα μείνει το μόνο πράγμα που θα το κάνουμε χειρόγραφα να είναι οι εκλογές. Και πάντα ανά 4 χρόνια. Ολα τα άλλα θα έχουν μηχανογραφηθεί. Και οι ειδικοί τους, οι άνθρωποί τους, οι επιστήμονές τους, οι δημοσιογράφοι τους, θα κάνουν οτι δεν τα βλέπουν και δεν τα ξέρουν.
Ενα άλλο που ισχυρίζονται είναι η “τεχνική αναρμοδιότητα” του απλού πολίτη, η οποία λένε δεν θα του επιτρέπει να πάρει τις σωστές αποφάσεις για διάφορα τεχνικά ζητήματα και άρα χρειάζονται επαγγελματίες πολιτικοί.
Δηλαδή θέλουνε να πειστούμε πως η διακυβέρνηση, η νομοθεσία και η απονομή δικαιοσύνης είναι ΤΕΧΝΙΚΟ ζήτημα. Και όχι ΠΟΛΙΤΙΚΟ ζήτημα. Και άρα απαιτούνται επαγγελματίες. Γι’ αυτό και σιγά σιγά μεταφέρουν και τμήματα της εξουσίας στον ιδιωτικό τομέα. Σε λίγο θα ισχυριστούν πως ως κοινωνίες χρειαζόμαστε ειδικούς της εξουσίας, όπως ο δικαστής Ντρεντ.
Λεφτά έχουν. Μέσα έχουν. Ανθρώπους έχουν. Εξουσία έχουν.
Και νομίζουν οτι στο τέλος θα βγουν νικητές. Αλλά κάνουν λάθος.
Οτι κάνουν το κάνουν για να παρατείνουν την παραμονή τους στην εξουσία. Στην ολιγαρχική τους εξουσία που μας πίνει το αίμα αιώνες. Και για να μην περάσει ποτέ η εξουσία στον λαό. Τον μόνο φυσικό ιδιοκτήτη της εξουσίας.

Θραξ Αναρμόδιος

ΥΓ. Αλλά η αγωνία για το τέλος τους που πλησιάζει έχει ήδη αρχίσει…

Τα βήματα
Σ’ εβένινο κρεββάτι στολισμένο
με κοραλλένιους αετούς, βαθυά κοιμάται
ο Νέρων — ασυνείδητος, ήσυχος, κ’ ευτυχής·
ακμαίος μες στην ευρωστία της σαρκός,
και στης νεότητος τ’ ωραίο σφρίγος.
Αλλά στην αίθουσα την αλαβάστρινη που κλείνει
των Αηνοβάρβων το αρχαίο λαράριο
τι ανήσυχοι που είν’ οι Λάρητές του.
Τρέμουν οι σπιτικοί μικροί θεοί,
και προσπαθούν τ’ ασήμαντά των σώματα να κρύψουν.
Γιατί άκουσαν μια απαίσια βοή,
θανάσιμη βοή την σκάλα ν’ ανεβαίνει,
βήματα σιδερένια που τραντάζουν τα σκαλιά.
Και λιγοθυμισμένοι τώρα οι άθλιοι Λάρητες,
μέσα στο βάθος του λαράριου χώνονται,
ο ένας τον άλλονα σκουντά και σκουντουφλά,
ο ένας μικρός θεός πάνω στον άλλο πέφτει
γιατί κατάλαβαν τι είδος βοή είναι τούτη,
τάνοιωσαν πια τα βήματα των Εριννύων.
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης

H ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΨΕΜΑ

Του Γιώργου Μεριζιώτη

1. H ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥΣ

Η λέξη δημοκρατία αποτελείται από τα συνθετικά ‘δήμος’ το σύνολο ή η συνέλευση των ανθρώπων που έχουν  ίσα πολιτικά δικαιώματα, (στην “κλασική” Αθήνα ισοδυναμούσε περίπου με τον αριθμό των τριάντα χιλιάδων ελεύθερων πολιτών. Η πλειοψηφία που ήταν  σκλάβοι, γυναίκες και μετοικοι απαγορευόταν να μετέχουν στις αποφάσεις και στην διαχείριση της πόλης)   και ‘κράτος’ - δύναμη, εξουσία, κυριαρχία -  .  Ενώ στις λέξεις ‘μοναρχία’ και ‘ολιγαρχία’ το δεύτερο συνθετικό ‘άρχω’ σημαίνει ‘κυβερνώ, οδηγώ, κυριαρχώ’. Ο όρος, πάντως, ουσιαστικά δηλώνει το πολίτευμα εκείνο στο οποίο η εξουσία βρίσκεται στα χέρια της συνέλευσης των εχόντων  ίσα πολιτικά δικαιώματα. Ήταν μια μορφή ελλιπούς, μισής, ταξικής πολιτειακής συγκρότησης, μια συμφωνία μεταξύ  όχι των δύνασται (της δυνατότητας να συμμετέχουν όλοι) αλλά των  συστημικά υφιστάμενα ίσων.

Η λέξη παρουσιάζεται στον Ηρόδοτο, που έγραψε μερικά από τα πρωιμότερα σωζόμενα γραπτά, αλλά ίσως δεν χρησιμοποιήθηκε πριν το 440-430 π.Χ. Δεν είναι σίγουρο ότι η λέξη χρησιμοποιήθηκε από τη στιγμή της γέννησης της δημοκρατίας, αλλά από το 460 π.Χ. γνωρίζουμε την ύπαρξη του ονόματος “Δημοκράτης”, που προφανώς δόθηκε από τους γονείς στο παιδί τους ως ένδειξη δημοκρατικής νομιμότητας.   

Στην νέα εποχή,  τέλη του 18ου αιώνα, μέσω της Γαλλικής Επανάστασης (στην όποια κυριάρχησαν οι Ιακωβίνοι), επανήλθε στο ιστορικό προσκήνιο ο αρχαιοελληνικός όρος "Δημοκρατία" που μέσα σε δύο μόνον αιώνες κατόρθωσε, όχι ο ίδιος βεβαίως, αλλά μία παρωδία του που λέγεται  αντιπροσώπευση - "Κοινοβουλευτισμός", να καλύψει ολόκληρη σχεδόν την ανθρωπότητα.

Σήμερα όλοι είναι, ή παριστάνουν ότι είναι … "Δημοκράτες", ο δε πλανήτης κατακλύζεται από... εμμεσο-"Δημοκρατίες" παντός είδους: αστικο-κοινοβουλευτικές, βασιλευόμενες, στρατοκρατικές, τηλεοπτικές, φασιστικές και πάει λέγοντας, προς αύξηση των δόσεων της διαστρεβλώσεως και της αχρηστεύσεως των εννοιών.

   Δείτε  μία επιθετική κατηγοριοποίηση της Δημοκρατίας ένα λογοπαίγνιο που θέλει αλά δεν μπορεί να αποκρύψει την πολιτική διαμεσολάβηση και την οικονομική εκμετάλλευση.  Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία και ο καπιταλισμός, η κυβέρνηση και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, δεν σημαίνει τίποτα άλλο εκτός από δουλεία. Άλλωστε εμείς δεν παρασυρόμαστε από τις διάφορες λουσάτες συσκευασίες που διανθίζουν την δημοκρατία. Ένα είναι γεγονός, στη σύγχρονη εποχή έχουν υπάρξει και υπάρχουν δυο συστήματα και τα δυο ολιγαρχικά: το ένα φιλελεύθερο ολιγαρχικό, το άλλο δε-σποτικό ολιγαρχικό.  

Ορίστε ο κήπος  όπου ανθίζουν όλα τα δημοκρατικά λου-λούδια και όπως έχουν παρουσιαστεί τα κράτη σε παγκόσμιο επίπεδο σαν πολιτειακά μορφώματα από τις άρχουσες ελίτ:  Αντιπροσωπευτική δημοκρατία,  Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία,  Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, Σύστημα Γουεστμίνστερ, Προεδρική Δημοκρατία (Congressional system), Ημιπροεδρικό σύστημα, Σοσιαλιστική δημοκρατία,  Σοβιετική δημοκρατία, Λαϊκή δημοκρατία, Χριστιανοδημοκρατία, Ισλαμική Δημοκρατία.  Έννοιες, όπως: συμμετοχική δημοκρατία, δημοκρατικός συγκεντρωτισμός. Κόμματα, όπως: Χριστιανοδημοκρατικά, Σοσιαλδημοκρατικά, και πάει λέγοντας.

Στα τέλη του 18ου αιώνα, όπως ήδη προείπαμε, αν και η καρμανιόλα γκρέμισε την θεοκρατία και την μοναρχία ,  οι αστοί Ιακωβίνοι σφετερίστηκαν την μεγάλη λαϊκή επανάσταση  η οποία δεν μπόρεσε να εγκαθιδρύσει την πραγματική Δημοκρατία, δηλαδή την Άμεση, παρά τις κραυγές αρκετών "Ορεινών" αλλά κι κύρια από τον αγώνα των πληβείων (αβράκωτων) ενάντια στην απάτη των εκπροσωπήσεων. Αυτό που επεκράτησε αργότερα παγκοσμίως, ήταν τελικά ο  κυβερνητισμός και ο κρετίνικος αγγλικός κοινοβουλευτισμός (σύστημα Γουεστμίνστερ), ενώ από την γαλλική έκρηξη έμεινε τελικά ο ψευδεπίγραφος εξισωτισμός του "εγκαλιτέ" που είναι το ζητούμενο μέχρι σήμερα.  

Η σύγχρονη δυτική πολιτική κουλτούρα έχει δημιουργηθεί επί τη βάσει αντιφατικών ιδανικών και ειδικά πάνω στην αντιφατική μετεξέλιξη της Γαλλικής Επανάστασης,  της οποίας ο υποτιθέμενος μετασχηματισμός σε πολιτιστική πραγμα-τικότητα, σήμαινε την σταθεροποίηση και την εξασφάλιση των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των τυπικών  αστικών ελευθεριών, βρίσκοντας την ιστορική ολοκλήρωση της στον αμερικανισμό, την πρώτη σύγχρονη δουλοκτητική κοινωνία και στην εξέλιξή της δε σε ένα από τα πιο κοινωνικά ανάλγητο σύστημα. Τι να πούμε όμως για την άλλη Μεγάλη Επανάσταση, την Ρώσικη, που την σφετερίστηκαν οι μπολσεβίκοι και παρόλες τις μεγάλες προσδοκίες που καλλιέργησε στην σκλαβωμένη ανθρωπότητα, έπαψε πολύ σύντομα να είναι “εγκαλιτέ” και “λιμπερτέ” (ελευθερία και ισότητα).  

Πάντως από την γέννηση της η δημοκρατία εμπεριείχε την κοινωνική μερικότητα και τον αποκλεισμό και προπάντων την αποφυγή από τους αρχαίους και νυν δημοκράτες της αναγκαίας χειρονακτικής εργασίας (στις μέρες μας βρώμικης, μαύρης εργασίας), που κρατάει την ζωή και την κοινωνία σε ένα ανεκτό ανθρωπινό επίπεδο διαβίωσης. Ήταν ένα μισο αριστοκρατικό σύστημα, όπως είναι στις μέρες μας το λεγόμενο αξιοκρατικό  σύστημα.  Έκτατε το ζητούμενο για τους δούλους, τους είλωτες, τους πληβείους, τους σκλάβους και τους προλετάριους, ήταν η διεύρυνση αυτής της δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα, πολιτικό, οικονομικό κοινωνικό, και  γι΄αυτό επιζητείται να είναι κάτι παραπάνω από άμεση, δηλαδή αναρχική.

2. ΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΨΕΜΑ

Ο σύγχρονος πολιτικαντισμός και το πολιτικό ψέμα γεννήθηκε μαζί με τη κοινοβουλευτική δημοκρατία στην Ευρώπη του τέλους του 19ου αιώνα, για έναν απλό λόγο: τότε προέκυψε η ανάγκη εξαπάτησης των μαζών. Έκτοτε, οι τεχνικές της δημόσιας πολιτικής υποκρισίας εμπλουτίστηκαν με τη βοήθεια επικοινωνιολόγων,  διαπλαστών της κοινής γνώμης (δημοσιογράφων), καλλωπίστηκαν από στυλίστες και διαδόθηκαν από τους μηχανισμούς της τηλεο­πτικής προπαγάνδας. 

Πότε καταγράφτηκε το πολιτικό ψέμα

Ήδη ο Πλάτωνας στην “Πολιτεία” του ει­σάγει την έννοια του «γενναίου ψεύδους» -ενός κατασκευασμένου μύθου - στον ο­ποίο θα βασίζεται η σταθερότητα της πο­λιτείας «Τα επανορθωτικά ιαματικά ψέματα μια κυβέρνηση δεν πρέπει να τα περιμένει από τους ποιητές. Η εφεύρεση τέτοιων μύ­θων πρέπει να είναι αποκλειστικό προνό­μιο της πολιτείας υποστηρίζει, ως γνή­σιος υπέρμαχος της ολιγαρχίας. Ενώ  ο έτερος απολογητής της κυριαρχίας Αριστο­τέλης, έχει άλλη γνώμη και θεωρεί πως τα ψεύδη έστω και αν βαφτίζονται γενναία, χρήσιμα ή ιαματικά  είναι επικίνδυνα και μπορεί να φέρουν στάσεις και ταραχές.

Πότε γενικεύτηκε το πολιτικό ψέμα

Λες ψέματα στο λαό όταν χρειάζεται να τον πείσεις. Οι ελέω θεού μονάρχες και οι απο­λυταρχικοί ηγέτες δεν είχαν τόσο άμεση α­νάγκη να πείσουν τις μάζες, αφού σπάνια απευ-θύνονταν σ' αυτές. «Ο Μπίσμαρκ πιθα­νότατα δεν είχε απευθυνθεί ποτέ παρά μόνο σε ακροατήρια ηγετικών στρωμάτων» ση­μειώνει ο Ερικ Χομπσμπόουμ στην “Εποχή των αυτοκρατοριών” (άλλωστε στην περίπτωση αυτή λειτουργούσε ακόμα το μέγα ψεύδος του Ελέω Θεού μονάρχη). Σύμφωνα με τον βρετανό ιστορικό, το πολιτικό ψέμα γενικεύτηκε με τη σταδιακή επικράτηση της ρεπουμπλικανικής δημοκρατίας και της καθολικής ψήφου  στην Ευρώπη και την άνθιση του λαϊκού Τύπου ως μέσου πολιτικής προπαγάνδας στα τέλη του 19ου αιώνα: «Ο αυξανόμενος εκδημοκρατισμός καθιστούσε αδύνατο τον δημόσιο διάλογο με κάποιους ελάχιστους όρους  ειλι-κρίνειας.

Ποιος υποψήφιος θα ήθελε να πει στους ψηφοφόρους του - σύμφωνα με την Χαμπιανή λογική- ότι τους θε­ωρούσε υπερβολικά ηλίθιους και αμαθείς για να κρίνουν την καλύτερη λύση στην πο­λιτική και ότι τα αιτήματα τους δεν ήσαν  μόνο παράλογα, αλλά και επικίνδυνα για το μέλλον της χώρας;». Έτσι, μαζί με την πρώτη μαζική προεκλογική εκστρατεία που εγκαινιάστηκε από τον Γκλάντατον στη Βρετανία το 1879, λίγο αργότερα και σε όλη την Ευρώπη, μαζικοποιήθηκε και το πολιτι­κό ψεύδος όπως το ακούμε, επεξεργασμένο και εξελιγμένο, ως σήμερα.

Πότε ξεκίνησε το “ οφ δι ρέκορντ

Περιστοιχισμένοι από ρεπόρτερ που θα μετέφεραν τα λόγια τους και στο πιο απόμα­κρο συνοικιακό ταβερνείο», οι πολιτικοί της Δημοκρατίας έπρεπε να γίνουν εξπέρ στη διπροσωπία. Ο εκδημοκρατισμός έφερε την πολιτική κοινωνιολογία, αλλά και τη δημόσια πολιτική υποκρισία. Μόνη διέξο­δος ειλικρίνειας για τους επαγγελματίες ψεύτες της πολιτικής, οι κλειστές λέσχες των τζέντλεμαν και οι κατ' ιδίαν συναντή­σεις, πρόδρομοι της διαδρομολογίας και του «οφ δι ρέκορντ»: «Όταν οι άνδρες που κυβερνούσαν ήθελαν πραγματικά να πουν αυτό που εννοούσαν, στο εξής ήσαν αναγκα­σμένοι να το κάνουν στους διαδρόμους της εξουσίας, στις λέσχες, στις ιδιωτικές κοινω­νικές συναθροίσεις, στις κυνηγετικές διορ­γανώσεις ή τα Σαββατοκύριακα στις εξοχι­κές επαύλεις, όπου τα μέλη των ηγετικών στρωμάτων συναντιόνταν σε ατμόσφαιρα πολύ διαφορετική από τις παρωδίες μονομαχιών στις κοινοβουλευτικές συζητήσεις ή στις δημόσιες συγκεντρώσεις».  Ερικ Χομπσμπόουμ “Η εποχή των αυτοκρατοριών”.

 Είναι χαρακτηριστικό ότι το χάσμα ανάμεσα στον δημόσιο λόγο και την πολιτική πραγματικότητα καυτηριάζεται με δηλητηριώδεις χιουμοριστικές ατάκες, όπως η παρακάτω: “Η καταραμένη εξουσία που στηρίζεται στην προνομία και συνοδεύε­ται από γυναίκες, σαμπάνια και μπριτζ κα­τέρρευσε: ήλθε τώρα η Δημοκρατία που συνοδεύεται από γυναίκες, σαμπάνια και μπριτζ”, γράφει ο άγγλος συγγραφέας Χίλερ Μπέλοκ, με αφορμή την εκλογική νίκη των Φιλε­λευθέρων  στην Αγγλία το 1906.

Τι έχει αλλάξει ως σήμερα

Το πάντα και τίποτα. Το ραδιόφωνο πρώτα και η τηλεόραση μετά εκδημο­κράτισε το ψεύδος, εμπλούτισε τις τεχνι­κές του, έφερε τα πρόσωπα πιο κοντά μας, με γκρο πλαν και ζουμ στη “γλώσσα του σώματος”, άρα προσωποποίησε και τελειο­ποίησε τις τεχνικές εξαπάτησης. Η προσω­ποποίηση της πολιτικής, η τάση να ψηφί­ζουμε πρόσωπα, όχι πολιτικές προτάσεις δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο  και απόρ­ροια της τηλεπολιτικής. Όπως διαπιστώνει ο αμερικανός Μάρει Εντελμαν στην «Κατασκευή του πολιτικού θεάματος», όσο λιγοστεύουν οι προγραμμα­τικές διαφορές ανάμεσα στα κόμματα τόσο οι πολιτικοί ηγέτες προβάλλουν στυλιστικές διαφορές και αντιθέσεις, πουλάνε μια κατασκευασμένη ηγετική φυσιο-γνωμία, αυτοπαρουσιάζονται ως "μοναδικές επι­λογές", προσφέροντας κάτι διαφορετικό από τους αντιπάλους τους σε θέμα στυλ, προσωπικότητας, άσκησης πολιτικής, συ­ναίσθησης ή ευφυΐας».

Ποιες είναι οι διαχρονικές συμβουλές του πολιτικού ψεύδους

Απαραίτητα εγχειρίδια για τους σύγχρο­νους πολιτικάντηδες είναι, φυσικά, ο «Ηγεμόνας» του Μακιαβέλι, η «Τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας» του Τζόναθαν Σουίφτ και το «Εγχειρίδιο προε­κλογικής εκστρατείας» του Ρωμαίου ρήτο­ρα και πολιτευτή Κικέρωνα.

Διαβάζοντας το εγχειρίδια του Κικέρωνα ανακαλύπτουμε ότι σήμερα, 2.000 χρόνια αργότερα, κάποια πράγματα παραμέ­νουν αναλλοίωτα όπως το ρουσφέτι και οι χαμογελαστές χαιρετούρες: “Τα ρου­σφέτια πρέπει να τα διαφημίζεις και να τα προβάλλεις, φροντίζοντας να είσαι προσι­τός μέρα και νύχτα, κρατώντας ανοιχτή όχι μόνο την πόρτα του σπιτιού σου, αλλά και την έκφραση του προσώπου σου, που εί­ναι το κατώφλι της ψυχής σου”. 

 Να αναφέρουμε επίσης ότι η λέξη πελατεία είναι και αυτή λατινική και σήμαινε στην κυριολεξία την εξής διαδικασία: κάθε Ρωμαίος άνεργος πολίτης δικαιούταν επίδομα ανεργίας το οποίο δίνονταν σε ποσότητα σιταριού που μοιράζονταν αποκλειστικά από τους συγκλητικούς. Ο συγκλητικός που εξασφάλιζε περισσότερες ποσότητες (μερίδες) σιταριού έπαιρνε και τις περισσότερες ψήφους, η διαδικασία αυτή λέγονταν «πελατεία» και ο άνεργος πολίτης «πελάτης»  αλήθεια τι έχει αλλάξει από τότε; Να σημειώσουμε εδώ ότι το σιτάρι όλης της Σικελίας πήγαινε αποκλειστικά για το επίδομα ανεργίας γι αυτό και ο Σπάρτακος έκανε έφοδο στο νησί και όχι στην Ρώμη,  θέλοντας να αποκόψει τον εφοδιασμό με σιτάρι  την πόλη, ελπίζοντας ότι οι άνεργοι πολίτες της Ρώμης θα εξεγερθούν.   

Τις πιο συναρπαστικά μοντέρνες συμβουλές, όμως τις έδωσε ο Τζόναθαν Σουίφτ πριν από σχε­δόν 3 αιώνες στο εγχειρίδιο η «Τέχνη της πολιτικής ψευδολογίας»: “Το κόμμα που θέλει να απο­καταστηθεί το κύρος και η αξιοπιστία του πρέπει επί τρεις μήνες να μην πει και να μη δημοσιεύσει τίποτα που να μην είναι αλη­θινό και πραγματικό”.

“Είναι ο καλύτερος τρό­πος για να αποκτήσει το δικαίωμα να πλα­σάρει ψέματα τους επόμενους έξι μήνες. Προσοχή, όμως, θέλει και το ψέμα τη ρέγουλά του: «Το να δίνεις στο λαό να καταπιεί πολλά μαζί δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για να γίνεις πιστευτός. Όταν βάζεις παραπάνω σκουλίκι στο αγκίστρι δεν τσιμπάει ο κοκοβιός”.